นักพัฒนาน้อยคนนักที่ จะไม่รู้จัก JavaScript เพราะว่าจากการสำรวจของ Stack Overflow ในปี 2020 จะเห็นได้ว่าในหมวดหมู่ภาษาโปรแกรมมิ่งยอดนิยม ตัว JavaScript นั้นได้รับคะแนนความนิยมถึง 67.7% อยู่ในอันดับหนึ่งติดต่อกันถึง 7 ปี เรามาดูกันว่าภาษายอดนิยมนี้ใช้ทำอะไรได้บ้าง?
เว็บไซต์
ผลการสำรวจเฟรมเวิร์คเว็บไซต์ยอดนิยมประจำป ี 2020 — ที่มา Stack Overflow
เมื่อพูดถึง JavaScript คนส่วนใหญ่ก็คงจะนึกถึงการนำไปพัฒนาเว็บไซต์อย่างแน่นอน เพราะจุดประสงค์ของภาษานี้ในตอนแรกก็คือนำมาใช้กับเว็บไซต์โดยเฉพาะ
เมื่อมองลึกลงไปในแต่ละมุมของการพัฒนาเว็บไซต์ก็จะเห็นได้ว่าในแต่ละส่วนมีเฟรมเวิร์ค JavaScript รองรับทั้งหมดเลย
- Frontend: ฝั่งหน้าบ้านหรือฝั่งที่โชว์ให้ผู้ใช้ดู ที่นิยมในปัจจุบันก็จะเป็น React, Vue.js, Angular และที่ขาดไม่ได้เลยก็คือ jQuery ที่ถึงแม้ความนิยมจะลดลงเรื่อย ๆ แต่ก็ยังครองอันดับหนึ่งของเฟรมเวิร์คเว็บไซต์ได้อยู่ในปี 2020
- Backend/API: ฝั่งหลังบ้านหรือฝั่งที่ส่งข้อมูลให้กับฝั่งหน้าบ้านที่ติดต่อกับผ่าน API ที่รู้จักกันก็จะเป็น Node.js, Express และ Next.js (ตัวนี้ทำฝั่ง Frontend ได้ด้วย!)
- Database: ในส่วนของการติดต่อฐานข้อมูลก็สามารถทำได้จาก JavaScript โดยตรงเลย เช่น Sequelize, Prisma, Mongoose และ Apollo GraphQL
แอปพลิเคชันโทรศัพท์มือถือ
แผนภาพแสดงการทำงานของ NativeScript
แอปฯที่พูดถึงนี้ ไม่ได้เป็นแบบเขียนเว็บไซต์ไปเปิดเป็นแอปฯในมือถือ แต่เป็นการเขียนเป็น Native เลย ซึ่งก็คือตอนเขียนใช้เป็น JavaScript แต่สามารถ Build เพื่อไปใช้งานกับ Android และ iOS ได้ โดยไม่จำเป็นต้องเขียนภาษา Java หรือ Swift เป็นเลย ซึ่งเฟรมเวิร์คที่เป็นที่รู้จักจะเป็น Expo, NativeScript และ Ionic
เขียนด้วยเฟรมเวิร์คเว็บไซต์ได้
ความพิเศษข องของเฟรมเวิร์คพวกนี้คือสามารถเขียนด้วยเฟรมเวิร์คเว็บไซต์ เช่น React, Vue.js หรือ Angular ได้เลย ซึ่งหากใครคุ้นเคยกับเฟรมเวิร์คเหล่านี้อยู่แล้ว ก็สามารถเริ่มพัฒนาได้เลย เพราะมีความแตกต่างเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เช่น ด้านการจัดโครงสร้าง, การตกแต่งหน้าตา, การเปลี่ยนหน้าภายในตัวแอปฯ เป็นต้น
แอปพลิเคชันเดสก์ทอป
Visual Studio Code แอปพลิเคชันเดสก์ทอปที่เขียนด้วย Electron
อยากเขียนโปรแกรมมาใช้บนคอมฯใช่ไหม Electron ช่วยได้! เขียนโปรแกรมไว้ใช้บนคอมด้วย HTML, JavaScript และ CSS ได้เลย แถมยังเป็น Cross Platform เขียนครั้งเดียวสามารถนำไปรันได้ทั้งบน Windows, macOS และ Linux ได้เลย
เอาภาษาเว็บไซต์มาเขียนโปรแกรมคอม มันจะได้เรื่องหรอ?
ในการตอบคำถามนี้ก็คงต้องให้ผู้ที่เคยใช้โปรแกรมที่เขียนด้วย Electron มาตอบ ซึ่งหากเคยใช้ Visual Studio Code, Microsoft Teams, Slack, Skype, Discord หรือ Atom คุณได้เคยใช้โปรแกรมที่เขียนด้วย Electon แล้ว ซึ่งถ้าได้ใช้งานโปรแกรมเหล่านี้แล้วไม่พบปัญหาใด ๆ ก็คงจะได้คำตอบเกี่ยวกับคำถามนี้แล้ว
เกมบนเว็บไซต์
We Become What We Behold เกมที่สร้างด้วย PixiJS
ในสมัยก่อนที่เกมบนเว็บมันจะเขียนด้วย Flash ที่ปัจจุบันถูกถอดออกจากเบราว์เซอร์ตัวหลัก ๆ ไปเกือบทั้งหมดเลย ทำให้ในปัจจุบันเกมบนเว็บส่วนใหญ่จึงต้องหันมาใช้ JavaScript แทน ซึ่งก็มีให้เลือกใช้หลายตัวเลือกไม่ว่าจะเขียนด้วย HTML Canvas เพียว ๆ หรือใช้เฟรมเวิร์คมาช่วย เช่น PixiJS หรือ Phaser
สามารถดูเกมที่สร้างด้วย PixiJS ได้ที่นี่
สไลด์พรีเซนต์
Bespoke.js
อยากทำพรีเซนต์เจ๋ง ๆ แต่บางอย่างเจ๋งเกินจน PowerPoint ทำไม่ได้ จะทำเป็นคลิปเลยก็ตัดต่อไม่ค่อยจะเป็น แต่เขียน JavaScript เป็นนี่! เอามาใช้ให้เป็นประโยชน์ดีกว่า เพราะ reveal.js และ bespoke.js ช่วยให้เราทำแบบนั้นได้
จะเห็นได้ว่ารู้แค่เพียง JavaScript ภาษาเดียวก็สามารถพัฒนาอะไรได้หลายอย่างเลย แต่มีข้อดีก็ต้องมีข้อเสีย เพราะบางอย่างก็ไม่ได้เหมาะกับ JavaScript เสมอไป อย่างเช่นการทำแอปฯโทรศัพท์มือถือ เฟรมเวิร์คพวกนี้จะเข้าถึง API ของตัว OS ได้ไม่หมดทุกตัว หรือจะทำเกมที่ใช้กราฟิกหนัก ๆ จะมารันในเว็บก็คงจะไ ม่เหมาะ ซึ่งในกรณีพวกนี้ไปใช้เครื่องมืออื่นที่ไม่ใช่ JavaScript คงจะเหมาะกว่า แต่อย่างน้อยก็ทำให้เราเห็นได้ถึงความอเนกประสงค์ของภาษานี้ที่ทำได้หลากหลายอย่าง