มีแต่ ??? จนรูปปกดูแทบจะเหมือนเว็บคลิกเบท แต่จริง ๆ แล้วในหลายภาษามี ?? กับ ?. ให้เราใช้เวลาอยากจะอ่านค่าที่อยู่ด้านในลึก ๆ มาช่วยกันไม่ให้โปรแกรมเรา Error ได้ ถ้าค่านั้นมันไม่มีอยู่จริง

ลองสมมุติ Object ตัวหนึ่งขึ้นมา โดยที่ค่าด้านในบางตัวอาจไม่มีค่าก็ได้ เช่นในตัวอย่างนี้ที่ user.contact.phone อาจไม่มีค่าได้ เพราะผู้ใช้ไม่ได้กรอกมา คราวนี้ก่อนจะไปแสดงผลก็ต้องมานั่งเช็คแล้วว่ามันมีอยู่ไหม ถ้าไม่มีก็แสดงข้อความแจ้งไปว่าหาไม่พบ

การเช็คก็ไม่ยาก ใช้เพียงแค่ if/else ทั่วไป ไว้ใส่ค่าให้ตามกรณี แต่มันก็กินที่ตั้ง 6-7 บรรทัด ถ้าต้องมาเขียนแบบนี้ให้กับทุก Property ที่อยู่ใน Object ก็คงเหนื่อยแย่เลย

มาเจอปัญหาตรงนี้เราสามารถเอา ?? มาช่วยเราได้ เครื่องหมายคำถามสองตัวนี้เรียกว่า Nullish coalescing operator การทำงานของมันก็คือถ้าค่าด้านซ้ายเป็น Nullish ให้ไปใช้ค่าด้านขวาแทน

[ถ้าค่านี้เป็น nullish] ?? [ให้ใช้ค่านี้แทน]

แค่นี้เราก็ไม่ต้องไปเขียน if/else ให้วุ่นแล้ว (Nullish ใน JavaScript/TypeScript จะหมายถึงค่าที่เป็น null หรือ undefined)

ถัดมาดันเจอปัญหาอีกต่อหนึ่ง ถ้า user.contact ทั้งก้อนก็อาจไม่มีค่าได้อีกละ? ที่แก้กันไปเมื่อกี้ก็จะพังทันที เพราะเราพยายามไปอ่าน phone ออกมาจาก contact ที่มีค่าเป็น undefined

แบบนี้ ?? ช่วยอะไรเราไม่ได้ แล้วจะไปครอบ try/catch ก็ไม่ใช่เรื่อง เพราะก็จะเป็นปัญหาเดียวกับตอนเขียน if/else เพราะเราต้องทำแบบนี้ให้กับ Property ทุกตัว

ปัญหานี้ก็เอา ?. หรือ Optional Chaining Operator มาช่วยได้อีกแรง ตรงไหนที่รู้ว่าอาจไม่มีค่า ตามปกติที่เราจะใช้ . (จุด) ก็เปลี่ยนมาใช้ ?. แทน ซึ่งถ้าค่านั้นเป็น Nullish ก็จะทำการ Short-circuit หรือหยุดการทำงานต่อ (ก็มันไม่มีค่า ถ้าฝีนทำต่อไปมันก็จะ Error) แล้วคืนค่าเป็น undefined ให้แทน (สำหรับ JavaScript)

พอเดาได้แล้วว่าถ้าไม่มีค่าจะกลายเป็น undefined คราวนี้ก็เอา ?? หรือ Nullish coalescing operator มาใช้ด้วยอีกต่อก็ได้

โดยสำหรับใน JavaScript เครื่องหมาย ?. จะใช้กับการดึงค่าออกมาจาก Array ก็ได้ แล้วจะใช้ซ้อนกันกี่ชั้นก็ได้ ตรงไหนคิดว่าไม่มีก็ใส่ไปเลย

มาถึงตรงนี้เรายกตัวอย่างกันมาแต่ JavaScript ซึ่งจริง ๆ แล้ว ?? กับ ?. ก็มีให้ใช้งานในภาษาอื่นด้วย เช่น C#, PHP, Kotlin, Objective-C และ Swift แต่อาจมีหน้าตา และชื่อเรียกที่ต่างกันออกไป

สำหรับบางภาษาเช่น Java และ Python ที่ไม่มี ?? ให้ใช้งานก็ยังพอมีแบบที่ใกล้เคียงให้ใช้ได้ แต่ก็คงไม่สั้นเท่า เช่น:

• Java ใช้ Ternary operator: x != null ? x : "Not found"
• Python ใช้ Conditional expression: x if x is not None else "Not found"